SHOQATA BREGDETI
Komiteti Himarjot dhe Shoqata Bregdeti. Lidhur me ngjarjen tronditese ,keto ditet e fundit ne fshatin e Dhermiut qe rezulton me shkaterrimin e plote te Kishes " Shen Athanasit " prej Inspektoriatit Shteteror te ndertimeve INUK dhe Bashkise Himare , Komuniteti yne Orthodoks ,eshte thellesisht i shqetesuar dhe i pataksur. Kryerja e nje veprimi te tille , sipas nesh , eshte nje shkelje e rende dhe flagrante e te drejtave Universale te njeriut , qe bie ne kundershtim te hapur me normat nderkombetare si dhe Kushtetuten e Republikes se Shqiperise dhe Ligjeve te tjere ne zbatim te saj .
Argumentet e shprehura nga Institucionet Shteterore per te "ligjeruar " veprimin e shemtuar ne shembjen e kishes se mesiperme , jane te pambeshtetura ne fakte reale si dhe bazen ligjore . Keshtu , pretendohet se : Kisha ne fjale , eshte ndertuar pa lejen e organeve kompetente Shteterore , se ajo eshte ndertuar mbi nje kishe te meparshme , se eshte dhunuar vendvarrimi i " hapesit te shkolles Shqipe " , ne fshatin e Dhermiut , te te ndjerit Nilo Katalanoja , duke i cfarosur eshtrat e tij ", se kisha i ngjante nje objekti te papershtatshem etj. dhe per rrjedhoje ne vend te saj , shteti do te ndertoje nje kishe te re me prestigj .
Keto argumente jane te pa mbeshtetura ne te dhena reale , dhe qe vijne ne kundersh
tim me realitetin dhe me historin . Ndertimi i Kishes se " Shen Athanasit " , eshte berre ne kohen kur ne vendin tone , rindertoheshin e restauroheshin te gjithe objektet fetare te shkaterruara nga sistemi i meparshem , ne menyre qe besimtareve t'iu krijoheshin te gjitha mundesite per te realizuar realisht te drejten e tyre . Pra , ndertimi i saj , nuk eshte nje rast i shkeputur , i vecante qe duhej te kerkonte nje rregullim ligjor me vete . Por , nderkohe theksojme se , ndertimi i saj , si objekt kulti , nuk mund te njehsohet me objektet e tjera te ndertuara nga individet per nevojat e tyre , pasi ajo si objekt kulti , nuk i sherben nje individi , por nje grupi besimtaresh
Dhe , vec ketyre argumentave , edhe nese do te ishte nje objekt i ndertuar pa lejen e organeve kompetente Shteterore , Shteti ndertimet e kryera para disa viteve , i ka njehsuar si ndertime me leje . Akoma me teper , ne baze te ligjit Nr 10075 date 22.01.2009 , te shpallur me Dekretin Nr . 6033 date 22.01.2009 te Presidentit te Republikes se Shqiperise , eshte ratifikuar " Marreveshja ndermjet Keshillit te Minustrave te Republikes se Shqiperise dhe Kishes Ortodokse Autoqefale te Shqiperise per rregullimin e marredhenieve te ndersjella " , per rrjedhoje shembja e Kishes se " Shen Athanasit " , nga palet , duhej te zgjidhej mbi bazen e kesaj marreveshje ligjore .
Vec sa siper , e ndjejme te nevojshme te theksojme se , Bregdetasit ne teresi dhe Himarjotet ne vecanti , cfaredo lloj situate qofte : e veshtire , komplekse , apo qe mund te sillte pasoja te renda per ta , deri ne humbjen e jetes se tyre , kane respektuar me korrektesi rregullat njerzore , zakonet e traditat e bukura te atij trualli te bekuar nga Zoti , duke respektuar miqte , dashamiresit apo cilindo person qofte qe , kerkonte ndihme per mbi jetese .... Keshtu ka ndodhur dhe me trajtimin e te ndjerit Nilo Katalanoja . Ne vitin 1694 , misionari Nilo Katalanoja pasi rihapi shkollat ne Dhermi dhe Himare , ( nje vit me pare ) , vdiq ne Portò Palermo ( Qeparo ) ne momentin qe po shkonte per t'u mjekuar ne Korfuz . Trupi i tij u varros me nderime ne fshatin e Dhermiut .
Keshtu shkruajn studiuesi dhe botuesi Nilo Borgia ne vepren e tij " I Monaci basiliani d'Italia in Albania " ne vitin 1935 fq. 58 . Nje popull besimtar me tradita te tilla njerzore , si Komuniteti i ketyre aneve , nuk mund te percmohet ne nje mentre te tille , aspak njerzit . Kesaj popullate , ne cdo kohe nuk i ka munguar kultura , edukata , dija , mirekuptimi , miresjellja ne zgjidhjen e cfaredo problemi qofte , sado i veshtire te paraqitej ai . Prandaj , Komuniteti i ketij trualli , jo vetem qe eshte teper i tronditur nga shembja e Kishes se " Shen Athanasit " , por edhe i fyer pasi nuk ju dha mundesia e mirekuptimit midis paleve si dhe zakoneve e traditave .
. Ndertimi i Kishes se Re , nuk mund te zevendesoj kishen e meparshme te " Shen Athanasit " , mbasi vec kesaj te fundit nuk ka patur me pare kishe tjeter , per me teper katolike sic pretendohet
Ndertimi i nje Kishe te Re , sic komentohet , kurrsesi nuk mund te justifikoje shuarjen e kesaj fyerje publike . Nje pranim dhe nje falje publike , nga ana e organeve qe shemben Kishen " Shen Athanasi " , do te qetesonte shpirtrat e ketij Komuniteti .
Tirane me , 27 . 08 . 2015 .
Per Komunitetin Himarjot
Stavri Marko
Per Shoqate Bregdeti :
Kryetari , Jorgo Dhrami